Οι εκλογες του 1946, συλλογικο εργο


«Εκείνη την εποχή δεν μπορούσε να πάει κανείς οδικώς στη Βόρειο Ελλάδα. Οι δρόμοι ήταν γεμάτοι νάρκες, ούτε ο σιδηρόδρομος εκινείτο. Ο μόνος τρόπος ήταν το αεροπλάνο». 

Η μαρτυρία του Κων. Μητσοτάκη είναι πολύ χαρακτηριστική για την εποχή που γέννησαν οι εκλογές του 1946 - οι πρώτες μετά από μια δεκαετία - οι οποίες θα έπαιζαν καταλυτικό ρόλο στις εξελίξεις. 

Μετά τη Βάρκιζα η λευκή τρομοκρατία εντείνεται, προκαλώντας την αντίδραση του ΚΚΕ που καλούσε σε αυτοάμυνα, αλλά και τη διαμαρτυρία των κεντρώων κομμάτων που έβλεπαν ότι υπό συνθήκες αναρχίας θα ήταν δύσκολο να διεξαχθούν εκλογές. 

Τον χειμώνα του 1945 – επί κυβέρνησης Σοφούλη – ο Σοφ. Βενιζέλος αναλαμβάνει την αρχηγία του Κόμματος Φιλελευθέρων. Μυστικά έρχεται σε διαπραγματεύσεις με το Λαϊκό κόμμα. Υπογράφει συμφωνία με την οποία το Λαϊκό Κόμμα παραχωρεί 135 θέσεις στους συνδυασμούς και την προεδρία της κυβέρνησης στο ΚΦ. Το ΛΚ κρατάει 165 και την αντιπροεδρία. Η συμφωνία επικυρώνεται με μαζική συγκέντρωση στο γήπεδο του Παναθηναϊκού, παρουσία 100.000 ανθρώπων. 

Το ΚΦ απορρίπτει τη συμφωνία του Βενιζέλου και διαγραφεί τον γιο του ιδρυτή του, ο οποίος ιδρύει δικό του κόμμα. Το ΛΚ αποδεσμεύεται από τη συμφωνία. 

Πρόταση στο ΚΦ κάνει και ο Ζαχαριάδης του ΚΚΕ, προτείνοντας την εκλογική στήριξη του Κέντρου από το ΕΑΜ, εάν συναινούσε σε αναβολή των εκλογών, με κοινούς εκλογικούς καταλόγους 50-50. Αλλά ο Σοφούλης αποφασίζει διαφορετικά - 7 υπουργοί παραιτούνται. 

Οι κάλπες ανοίγουν. Τη νύχτα της 30-31 Μαρτίου αντάρτες επιτίθενται στον σταθμό Χωροφυλακής του Λιτοχώρου, με αποτέλεσμα 12 νεκρούς και πολλούς τραυματίες. Το ΚΚΕ δεν υιοθετεί επισήμως την ενέργεια. Όμως ο Εμφυλιος ξεκινά. 

Όλα αυτά στο όμορφο αυτό βιβλίο για τις εκλογές του 1946, που καθόρισαν την ιστορία της Ελλάδας, από το Ίδρυμα Κων. Μητσοτάκη

Σχόλια