Θεσσαλονίκη, η επόμενη μέρα
«Μ’αγαπάς ή τζάμπα πίνω;» είναι το ερώτημα – κλισέ που κοσμεί τον προθάλαμο ενός -απροσδιορίστου χαρακτήρα- κέντρου διασκέδασης στην «άγρια Δύση» της Θεσσαλονίκης. Στην πόλη της ακρότητας, το πνεύμα του Κωστή Μοσκώφ, του Νίκου-Αλέξη Ασλάνογλου και μίας σύγχρονης γενιάς ανθρώπων που θέλουν να δουν τα πράγματα να αλλάζουν, συναντά τις απείρου κάλους πρωτοβουλίες τοπικών φορέων, καθώς κι ένα έντονο κύμα συντηρητισμού που πλέον τείνει να παγιωθεί. Στη Θεσσαλονίκη, το «ισοζύγιο» μεταξύ προόδου κι επαρχιοποίησης γέρνει απειλητικά προς τη δεύτερη. Τι συμβαίνει στη συμπρωτεύουσα; Γιατί μνημονεύεται μόνο τις ημέρες της Διεθνούς Εκθέσεως και του Φεστιβάλ Κινηματογράφου;
Όταν ο Ελληνικός στρατός εισήλθε στη Θεσσαλονίκη, η πόλη διέθετε πληθυσμό ίσο με αυτόν της Αθήνας και πολύ "ζεστό" χρήμα. Ήταν πολυεθνική και τρεις μεγάλες κοινότητες (έλληνες, τούρκοι κι εβραίοι) κατοικούσαν στις γειτονιές της, ενώ το πληθυσμιακό κοκτέιλ συμπλήρωναν χιλιάδες άνθρωποι από ολόκληρη την Ευρώπη. Η ανταλλαγή των πληθυσμών, ως άμεση συνέπεια της Μικρασιατικής Καταστροφής, άλλαξε άρδην το πρόσωπο της πόλης, καθώς υποδέχτηκε χιλιάδες πρόσφυγες από την Ανατολική Θράκη και την Μικρά Ασία. Ασχέτως εάν η πλειονότητα των νέων κατοίκων διέθετε αστική κουλτούρα, εν τούτοις, δεν έπαυαν να είναι ρακένδυτοι και απελπισμένοι άνθρωποι. Η ταφόπλακα στην ταυτότητα της παλίας Θεσσαλονίκης έπεσε με την εξολόθρευση των Εβραίων της πόλης από τους Ναζί - και οι "μεσεγγυούχοι" άρπαξαν τις περιουσίες τους. Το αποτέλεσμα αυτών των συγκλονιστικών εξελίξεων ήταν η πόλη να αποκτήσει τον χαρακτήρα «φτωχομάνας», μία ιδιότητα που, προφανώς, καλά κρατεί μέχρι και σήμερα. Είναι γεγονός ότι πολλοί σημαντικοί οικονομικοί οίκοι της πόλης δεν υπάρχουν πια, καθώς οι απόγονοι κι επίγονοι των επιχειρήσεων δεν κατάφεραν να σταθούν στις προκλήσεις των δεκαετιών που ήρθαν. Μάλιστα, είναι ζήτημα εάν οι ιστορικές επιχειρήσεις της πόλης μπορούν να μετρηθούν στα δάκτυλα του ενός χεριού. Μεταξύ σοβαρού και αστείου, λέγεται ότι οι πρώτοι Θεσσαλονικείς που «κατέβηκαν» στην Αθήνα, έλαβαν την απόφαση μόλις γνωστοποιήθηκε το ενδιαφέρον του Ελληνικού κράτους για την τύχη της Μακεδονίας!
Τα (απωθημένα) έργα
Στον Πρώτο παγκόσμιο πόλεμο, όταν ο Γάλλος στρατάρχης Φος εγκατέστησε τη «Στρατιά της Ανατολής» στην πόλη, κατασκευάστηκε ένα τραίνο που συνέδεε το λιμάνι με το παλιό αεροδρόμιο. Μετά την καταστροφική πυρκαϊά του 1917 που κατέκαψε το μεγαλύτερο κομμάτι του ιστορικού κέντρου, σχεδιάστηκε ένας νέος αστικός σιδηρόδρομος, ο οποίος έμεινε στα συρτάρια, την ίδια στιγμή που οι Γαλλικές ράγες ξηλώνονταν για αδιευκρίνιστους, ακόμη, λόγους. Μετά τη λήξη του Εμφυλίου, όταν άρχισαν να τίθενται επί τάπητος τα πρώτα συγκοινωνιακά διλήμματα, η τότε κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Καραμανλή, έπειτα από την πίεση του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου, πήρε το μέρος των επαγγελματιών οδηγών και «ξήλωσε» το τραμ. Τρεις δεκαετίες αργότερα, ο τότε δήμαρχος Θεσσαλονίκης κ. Δημ. Κούβελας ξεκίνησε την κατασκευή του μετρό. Το μόνο που έμεινε από εκείνη την εποχή, ήταν μία μεγάλη τρύπα και τίποτα παραπάνω, αφού το σχέδιο προέβλεπε ότι χρηματοδότης του έργου θα ήταν το Δημοτικό Ραδιόφωνο του κεντρικού δήμου. Στο μεταξύ, η πόλη επεκτάθηκε και άρχισε να δημιουργείται απόλυτο χάος στην καθημερινότητα των πολιτών. Επί των κυβερνήσεων του κ. Κ. Σημίτη έγιναν αρκετές απόπειρες για να ξεκινήσει το έργο, όμως «σκόνταφτε» διαρκώς σε πάσης φύσεως εμπόδια. Χρειάστηκε να φτάσει το "σωτήριο" 2007, ούτως ώστε ο μετροπόντικας. να "πάρει μπρος". Όμως, το "απωθημένο" δεν ησυχάζει, καθώς συντρέχουν βαθύτεροι και σοβαρότατοι λόγοι.
Μία «ασήμαντη» αποκλειστικότητα
Ποια είναι η μόνη πόλη στην Ευρώπη με πληθυσμό άνω του ενός εκατομμυρίου που στερείται μέσου σταθερής τροχιάς, έχει το λιγότερο ελεύθερο χώρο και η ατμόσφαιρά της είναι η πλέον μολυσμένη ; Δυστυχώς, αυτές οι αρνητικές πρωτιές ανήκουν στη συμπρωτεύουσα. Η Θεσσαλονίκη βιώνει ημέρες προολυμπιακής Αθήνας, αφού η καθημερινότητα χειροτερεύει με ταχύτατους ρυθμούς. Τα εν εξελίξει δημόσια έργα προκαλούν ασφυξία στους πολίτες, ενώ πλήττουν σφόδρα τους επαγγελματίες του κέντρου. Όμως, την ίδια στιγμή που οι επαγγελματίες της πόλης ζήτησαν μία διαφορετική μεταχείριση λόγω των ειδικών συνθηκών, η δημοτική αρχή ανέβασε τα ανταποδοτικά τέλη, δυσχεραίνοντας την όλη κατάσταση. Μάλιστα, στην οδό Εγνατία άρχισαν να μπαίνουν «λουκέτα» σε κάποιες επιχειρήσεις, αφού ουδείς σώφρων Σαλονικιός δεν έχει τη διάθεση να περάσει από τις «εργόπληκτες» περιοχές. Δεν είναι τυχαίο ότι μία πρόσφατη έρευνα έδειξε πως ένας στους δύο επιχειρηματίες πάσχει από έλλειψη ρευστότητας. Μόνο το 2006, χάθηκαν στην πόλη περισσότερες από 5.000 χιλιάδες θέσεις εργασίας και πολλοί τονίζουν ότι ο τομέας "επιχειρείν" πνέει τα λοίσθια, ενώ το πλαστό χρήμα και τα "κανόνια" βασιλεύουν . Όμως, τα ίδια ισχύουν παντού;
«Νύχτα Ξελογιάστρα»
Ίσως η οικονομική ένδεια της πόλης να ήταν περισσότερο εμφανής εάν δεν διέμεναν στη Θεσσαλονίκη δεκάδες χιλίαδες φοιτητές και σπουδαστές από ολόκληρη την Ελλάδα. Τα τελευταία χρόνια, η πόλη έχει μετατραπεί σε ένα απέραντο καφέ-μπαρ, το οποίο παράγει ένα σημαντικό ποσοστό του "τοπικού ΑΕΠ" και απασχολεί χιλιάδες νέους. Δεν είναι τυχαίο ότι η λεγόμενη "Ανωτάτη Σερβιτορική" έχει αποτελέσει ουκ ολίγες φορές καταφύγιο στα οικονομικά αδιέξοδα που πλήττουν τους νέους της πόλης. Όμως, η «πολιτική του φραπέ», σε συνδυασμό με την γενικότερη υποβάθμιση της πόλης, επέφερε μία δραματική αλλαγή στο προφίλ της. Σε έναν μεγάλο βαθμό, η Θεσσαλονίκη απώλεσε τον «εναλλακτικό» της χαρακτήρα και εισέρχεται σταδιακά σε μία διαδικασία «Βαλκανιοποίησης», με ότι και αν αυτό συνεπάγεται. Μπάρμαν, σερβιτόροι, «μαρκαδόροι», ακόμη και «αυτοφωράκηδες» θα είναι πάντα μία ανάγκη της τοπικής αγοράς, μέχρι τουλάχιστον να αλλάξει η κατάσταση. Όμως, παρόλα τα ντεζιμπέλ, η Θεσσαλονίκη αδυνατεί να "σταυρώσει" τουρίστα. Την ίδια στιγμή που οι ταγοί της πόλης ανακοίνωναν την είσοδό της στον κατάλογο με τα ευρωπαϊκά "city-breaks", οι ξενοδόχοι ανακοίνωναν ότι σε κάθε δύο νεες κλίνες, η μία μένει κενή.
"Οι Μακεδονομάχοι"
Στα «πέτρινα χρόνια» που ακολούθησαν τον Εμφύλιο πόλεμο, πολλοί κάτοικοι εγκατέλειψαν την πόλη προς αναζήτηση καλύτερης τύχης, μία τάση που συνεχίζεται μέχρι τις ημέρες μας. Είναι χαρακτηριστικό ότι, ακόμη και σήμερα, σε πολλούς επαγγελματικούς τομείς όπου η πόλη δεν μπορεί να προσφέρει σημαντική εξέλιξη, καταγράφεται σημαντική διαρροή προς την Αθήνα ή και το εξωτερικό. Σε συνδυασμό με την γενικότερη αποβιομηχάνιση της πόλης, ο πήχης της οικονομίας έπεσε απειλητικά, ενώ η σταθερή ανυπαρξία σοβαρών δημοσίων έργων, κράτησε την Θεσσαλονίκη σιδηροδέσμια στην δεκαετία του 1970. Πολλοί Θεσσαλονικείς έχουν κατηγορήσει το κράτος για αδιαφορία, επισημαίνοντας ότι η στάση του προκάλεσε δύο σοβαρότατες επιπτώσεις: Την καχυποψία των κατοίκων προς το «Κράτος των Αθηνών» και τη γέννηση των "Μακεδονομάχων" που αναλαμβάνουν αυτοβούλως ρόλο «σωτήρα», σχεδόν αποκλειστικά για λόγους εσωτερικής κατανάλωσης.
«Μας λείπει ένα κομμάτι της Μακεδονίας, το Μοναστήρι»
Πολλοί επισημαίνουν πως η πρόσφατη δήλωση του Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης κ. Άνθιμου αποδεικνύει ότι, στη Θεσσαλονίκη, η Πολιτική, αυτοβούλως, έχει παραδόσει την διαμόρφωση της "ατζέντας" σε νέα κέντρα επιρροής. Όλες οι περιπέτειες που βίωσε η πόλη στο δεύτερο μισό του εικοστού αιώνα, σε συνδυασμό με τα νέα μέτωπα που αναδείχθηκαν τα τελευταία 20 χρόνια, φαίνεται πως έχουν δημιουργήσει ένα εκκολαπτήριο "ανακαινισμένων", παλαιών ιδεών. Στις δυτικές συνοικίες της Θεσσαλονίκης, όπου συγκεντρώνεται ο ήμισυ του πληθυσμού της πόλης, στις Εθνικές Εκλογές, ο ΛΑΟΣ σημείωσε υπερδιπλάσια ποσοστά από ότι στην υπόλοιπη επικράτεια. Ο αναλφαβητισμός στην περιοχή φτάνει το 30%, ένα στα τέσσερα νοικοκυριά ζει κάτω από τα όρια της φτώχειας, ενώ, ανεπίσημα, η ανεργία φτάνει στο 25%. Μέσα σε αυτό το εκρηκτικό περιβάλλον της υποβάθμισης μίας ολόκληρης κοινωνίας, ήρθαν να προστεθούν χιλιάδες παλινοστούνες αλλά και οικονομικοί μετανάστες. Μάλιστα, πολλοί συνδέουν την παρουσία τους με την εκρηκτική άνοδο του εγκλήματος στη Θεσσαλονίκη. Πρόσφατη μέτρηση έδειξε πως επτά στους δέκα Θεσσαλονικείς υποστηρίζουν ότι η παρουσία των μεταναστών ευθύνεται για την ανεργία που πλήττει την πόλη.
Μία κοινωνία παραιτείται
Όλα αυτά, σε συνδυασμό με τον μύθο της «πρωτεύουσας των Βαλκανίων», που με τόσο ζήλο αφηνόταν να εννοηθεί σε πιθανή αφορμή και ποτέ δεν υλοποιούταν, έχουν δημιουργήσει ένα κλίμα παραίτησης από τον πληθυσμό της πόλης. Δεν είναι τυχαίο ότι ακόμη και οι διαφημιστές έχουν σηκώσει τα χέρια ψηλά, καθώς η γενικότερη εντύπωση που έχουν αποκομίσει είναι ότι ο μέσος Σαλονικιός δηλώνει ευχαριστημένος με αυτά που έχει και δεν επιζητά περισσότερα ή καινούρια πράγματα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ήταν η πρόσφατη biennale, η οποία αντιμετωπίστηκε από πολλούς κατοίκους, σαν να μην υπήρχε. Σήμερα, που η αυλαία του Φεστιβάλ Κινηματογράφου πέφτει και τα φώτα της δημοσιότητας θα απομακρυνθούν από τη Θεσσαλονίκη, η πόλη θα επιστρέψει στη γνωστή ράθυμη, αλλά και εκνευριστική καθημερινότητα. Όμως, και την επόμενη ημέρα το "κοινωνικό καζάνι" θα συνεχίσει να βράζει και η πόλη να κυλά ..πίσω ολοταχώς.
Όταν ο Ελληνικός στρατός εισήλθε στη Θεσσαλονίκη, η πόλη διέθετε πληθυσμό ίσο με αυτόν της Αθήνας και πολύ "ζεστό" χρήμα. Ήταν πολυεθνική και τρεις μεγάλες κοινότητες (έλληνες, τούρκοι κι εβραίοι) κατοικούσαν στις γειτονιές της, ενώ το πληθυσμιακό κοκτέιλ συμπλήρωναν χιλιάδες άνθρωποι από ολόκληρη την Ευρώπη. Η ανταλλαγή των πληθυσμών, ως άμεση συνέπεια της Μικρασιατικής Καταστροφής, άλλαξε άρδην το πρόσωπο της πόλης, καθώς υποδέχτηκε χιλιάδες πρόσφυγες από την Ανατολική Θράκη και την Μικρά Ασία. Ασχέτως εάν η πλειονότητα των νέων κατοίκων διέθετε αστική κουλτούρα, εν τούτοις, δεν έπαυαν να είναι ρακένδυτοι και απελπισμένοι άνθρωποι. Η ταφόπλακα στην ταυτότητα της παλίας Θεσσαλονίκης έπεσε με την εξολόθρευση των Εβραίων της πόλης από τους Ναζί - και οι "μεσεγγυούχοι" άρπαξαν τις περιουσίες τους. Το αποτέλεσμα αυτών των συγκλονιστικών εξελίξεων ήταν η πόλη να αποκτήσει τον χαρακτήρα «φτωχομάνας», μία ιδιότητα που, προφανώς, καλά κρατεί μέχρι και σήμερα. Είναι γεγονός ότι πολλοί σημαντικοί οικονομικοί οίκοι της πόλης δεν υπάρχουν πια, καθώς οι απόγονοι κι επίγονοι των επιχειρήσεων δεν κατάφεραν να σταθούν στις προκλήσεις των δεκαετιών που ήρθαν. Μάλιστα, είναι ζήτημα εάν οι ιστορικές επιχειρήσεις της πόλης μπορούν να μετρηθούν στα δάκτυλα του ενός χεριού. Μεταξύ σοβαρού και αστείου, λέγεται ότι οι πρώτοι Θεσσαλονικείς που «κατέβηκαν» στην Αθήνα, έλαβαν την απόφαση μόλις γνωστοποιήθηκε το ενδιαφέρον του Ελληνικού κράτους για την τύχη της Μακεδονίας!
Τα (απωθημένα) έργα
Στον Πρώτο παγκόσμιο πόλεμο, όταν ο Γάλλος στρατάρχης Φος εγκατέστησε τη «Στρατιά της Ανατολής» στην πόλη, κατασκευάστηκε ένα τραίνο που συνέδεε το λιμάνι με το παλιό αεροδρόμιο. Μετά την καταστροφική πυρκαϊά του 1917 που κατέκαψε το μεγαλύτερο κομμάτι του ιστορικού κέντρου, σχεδιάστηκε ένας νέος αστικός σιδηρόδρομος, ο οποίος έμεινε στα συρτάρια, την ίδια στιγμή που οι Γαλλικές ράγες ξηλώνονταν για αδιευκρίνιστους, ακόμη, λόγους. Μετά τη λήξη του Εμφυλίου, όταν άρχισαν να τίθενται επί τάπητος τα πρώτα συγκοινωνιακά διλήμματα, η τότε κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Καραμανλή, έπειτα από την πίεση του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου, πήρε το μέρος των επαγγελματιών οδηγών και «ξήλωσε» το τραμ. Τρεις δεκαετίες αργότερα, ο τότε δήμαρχος Θεσσαλονίκης κ. Δημ. Κούβελας ξεκίνησε την κατασκευή του μετρό. Το μόνο που έμεινε από εκείνη την εποχή, ήταν μία μεγάλη τρύπα και τίποτα παραπάνω, αφού το σχέδιο προέβλεπε ότι χρηματοδότης του έργου θα ήταν το Δημοτικό Ραδιόφωνο του κεντρικού δήμου. Στο μεταξύ, η πόλη επεκτάθηκε και άρχισε να δημιουργείται απόλυτο χάος στην καθημερινότητα των πολιτών. Επί των κυβερνήσεων του κ. Κ. Σημίτη έγιναν αρκετές απόπειρες για να ξεκινήσει το έργο, όμως «σκόνταφτε» διαρκώς σε πάσης φύσεως εμπόδια. Χρειάστηκε να φτάσει το "σωτήριο" 2007, ούτως ώστε ο μετροπόντικας. να "πάρει μπρος". Όμως, το "απωθημένο" δεν ησυχάζει, καθώς συντρέχουν βαθύτεροι και σοβαρότατοι λόγοι.
Μία «ασήμαντη» αποκλειστικότητα
Ποια είναι η μόνη πόλη στην Ευρώπη με πληθυσμό άνω του ενός εκατομμυρίου που στερείται μέσου σταθερής τροχιάς, έχει το λιγότερο ελεύθερο χώρο και η ατμόσφαιρά της είναι η πλέον μολυσμένη ; Δυστυχώς, αυτές οι αρνητικές πρωτιές ανήκουν στη συμπρωτεύουσα. Η Θεσσαλονίκη βιώνει ημέρες προολυμπιακής Αθήνας, αφού η καθημερινότητα χειροτερεύει με ταχύτατους ρυθμούς. Τα εν εξελίξει δημόσια έργα προκαλούν ασφυξία στους πολίτες, ενώ πλήττουν σφόδρα τους επαγγελματίες του κέντρου. Όμως, την ίδια στιγμή που οι επαγγελματίες της πόλης ζήτησαν μία διαφορετική μεταχείριση λόγω των ειδικών συνθηκών, η δημοτική αρχή ανέβασε τα ανταποδοτικά τέλη, δυσχεραίνοντας την όλη κατάσταση. Μάλιστα, στην οδό Εγνατία άρχισαν να μπαίνουν «λουκέτα» σε κάποιες επιχειρήσεις, αφού ουδείς σώφρων Σαλονικιός δεν έχει τη διάθεση να περάσει από τις «εργόπληκτες» περιοχές. Δεν είναι τυχαίο ότι μία πρόσφατη έρευνα έδειξε πως ένας στους δύο επιχειρηματίες πάσχει από έλλειψη ρευστότητας. Μόνο το 2006, χάθηκαν στην πόλη περισσότερες από 5.000 χιλιάδες θέσεις εργασίας και πολλοί τονίζουν ότι ο τομέας "επιχειρείν" πνέει τα λοίσθια, ενώ το πλαστό χρήμα και τα "κανόνια" βασιλεύουν . Όμως, τα ίδια ισχύουν παντού;
«Νύχτα Ξελογιάστρα»
Ίσως η οικονομική ένδεια της πόλης να ήταν περισσότερο εμφανής εάν δεν διέμεναν στη Θεσσαλονίκη δεκάδες χιλίαδες φοιτητές και σπουδαστές από ολόκληρη την Ελλάδα. Τα τελευταία χρόνια, η πόλη έχει μετατραπεί σε ένα απέραντο καφέ-μπαρ, το οποίο παράγει ένα σημαντικό ποσοστό του "τοπικού ΑΕΠ" και απασχολεί χιλιάδες νέους. Δεν είναι τυχαίο ότι η λεγόμενη "Ανωτάτη Σερβιτορική" έχει αποτελέσει ουκ ολίγες φορές καταφύγιο στα οικονομικά αδιέξοδα που πλήττουν τους νέους της πόλης. Όμως, η «πολιτική του φραπέ», σε συνδυασμό με την γενικότερη υποβάθμιση της πόλης, επέφερε μία δραματική αλλαγή στο προφίλ της. Σε έναν μεγάλο βαθμό, η Θεσσαλονίκη απώλεσε τον «εναλλακτικό» της χαρακτήρα και εισέρχεται σταδιακά σε μία διαδικασία «Βαλκανιοποίησης», με ότι και αν αυτό συνεπάγεται. Μπάρμαν, σερβιτόροι, «μαρκαδόροι», ακόμη και «αυτοφωράκηδες» θα είναι πάντα μία ανάγκη της τοπικής αγοράς, μέχρι τουλάχιστον να αλλάξει η κατάσταση. Όμως, παρόλα τα ντεζιμπέλ, η Θεσσαλονίκη αδυνατεί να "σταυρώσει" τουρίστα. Την ίδια στιγμή που οι ταγοί της πόλης ανακοίνωναν την είσοδό της στον κατάλογο με τα ευρωπαϊκά "city-breaks", οι ξενοδόχοι ανακοίνωναν ότι σε κάθε δύο νεες κλίνες, η μία μένει κενή.
"Οι Μακεδονομάχοι"
Στα «πέτρινα χρόνια» που ακολούθησαν τον Εμφύλιο πόλεμο, πολλοί κάτοικοι εγκατέλειψαν την πόλη προς αναζήτηση καλύτερης τύχης, μία τάση που συνεχίζεται μέχρι τις ημέρες μας. Είναι χαρακτηριστικό ότι, ακόμη και σήμερα, σε πολλούς επαγγελματικούς τομείς όπου η πόλη δεν μπορεί να προσφέρει σημαντική εξέλιξη, καταγράφεται σημαντική διαρροή προς την Αθήνα ή και το εξωτερικό. Σε συνδυασμό με την γενικότερη αποβιομηχάνιση της πόλης, ο πήχης της οικονομίας έπεσε απειλητικά, ενώ η σταθερή ανυπαρξία σοβαρών δημοσίων έργων, κράτησε την Θεσσαλονίκη σιδηροδέσμια στην δεκαετία του 1970. Πολλοί Θεσσαλονικείς έχουν κατηγορήσει το κράτος για αδιαφορία, επισημαίνοντας ότι η στάση του προκάλεσε δύο σοβαρότατες επιπτώσεις: Την καχυποψία των κατοίκων προς το «Κράτος των Αθηνών» και τη γέννηση των "Μακεδονομάχων" που αναλαμβάνουν αυτοβούλως ρόλο «σωτήρα», σχεδόν αποκλειστικά για λόγους εσωτερικής κατανάλωσης.
«Μας λείπει ένα κομμάτι της Μακεδονίας, το Μοναστήρι»
Πολλοί επισημαίνουν πως η πρόσφατη δήλωση του Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης κ. Άνθιμου αποδεικνύει ότι, στη Θεσσαλονίκη, η Πολιτική, αυτοβούλως, έχει παραδόσει την διαμόρφωση της "ατζέντας" σε νέα κέντρα επιρροής. Όλες οι περιπέτειες που βίωσε η πόλη στο δεύτερο μισό του εικοστού αιώνα, σε συνδυασμό με τα νέα μέτωπα που αναδείχθηκαν τα τελευταία 20 χρόνια, φαίνεται πως έχουν δημιουργήσει ένα εκκολαπτήριο "ανακαινισμένων", παλαιών ιδεών. Στις δυτικές συνοικίες της Θεσσαλονίκης, όπου συγκεντρώνεται ο ήμισυ του πληθυσμού της πόλης, στις Εθνικές Εκλογές, ο ΛΑΟΣ σημείωσε υπερδιπλάσια ποσοστά από ότι στην υπόλοιπη επικράτεια. Ο αναλφαβητισμός στην περιοχή φτάνει το 30%, ένα στα τέσσερα νοικοκυριά ζει κάτω από τα όρια της φτώχειας, ενώ, ανεπίσημα, η ανεργία φτάνει στο 25%. Μέσα σε αυτό το εκρηκτικό περιβάλλον της υποβάθμισης μίας ολόκληρης κοινωνίας, ήρθαν να προστεθούν χιλιάδες παλινοστούνες αλλά και οικονομικοί μετανάστες. Μάλιστα, πολλοί συνδέουν την παρουσία τους με την εκρηκτική άνοδο του εγκλήματος στη Θεσσαλονίκη. Πρόσφατη μέτρηση έδειξε πως επτά στους δέκα Θεσσαλονικείς υποστηρίζουν ότι η παρουσία των μεταναστών ευθύνεται για την ανεργία που πλήττει την πόλη.
Μία κοινωνία παραιτείται
Όλα αυτά, σε συνδυασμό με τον μύθο της «πρωτεύουσας των Βαλκανίων», που με τόσο ζήλο αφηνόταν να εννοηθεί σε πιθανή αφορμή και ποτέ δεν υλοποιούταν, έχουν δημιουργήσει ένα κλίμα παραίτησης από τον πληθυσμό της πόλης. Δεν είναι τυχαίο ότι ακόμη και οι διαφημιστές έχουν σηκώσει τα χέρια ψηλά, καθώς η γενικότερη εντύπωση που έχουν αποκομίσει είναι ότι ο μέσος Σαλονικιός δηλώνει ευχαριστημένος με αυτά που έχει και δεν επιζητά περισσότερα ή καινούρια πράγματα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ήταν η πρόσφατη biennale, η οποία αντιμετωπίστηκε από πολλούς κατοίκους, σαν να μην υπήρχε. Σήμερα, που η αυλαία του Φεστιβάλ Κινηματογράφου πέφτει και τα φώτα της δημοσιότητας θα απομακρυνθούν από τη Θεσσαλονίκη, η πόλη θα επιστρέψει στη γνωστή ράθυμη, αλλά και εκνευριστική καθημερινότητα. Όμως, και την επόμενη ημέρα το "κοινωνικό καζάνι" θα συνεχίσει να βράζει και η πόλη να κυλά ..πίσω ολοταχώς.
Σχόλια