Σοφοκλης Βενιζελος (συλλογικο), Κωνσταντινος Καραμανλης (Σωτηρης Ριζας)

Δύο βιβλία για να διαβαστούν μαζί. 

Ο Βενιζέλος Jr ήταν επικεφαλής των περισσότερων κυβερνήσεων του Εμφυλίου, ο επιβλέψας των πρώτων μεταπολεμικών βημάτων, ο ατυχής πρωθυπουργός που κλήθηκε να πορευθεί με όλο και μικρότερη αμερικανική οικονομική βοήθεια, αλλά και ο αρχιτέκτονας της ένταξης της Ελλάδας στο ΝΑΤΟ. Μαέστρος της διπλωματίας, στήριξε την ελληνοτουρκική συνεννόηση, πετυχαίνοντας την παράλληλη εισδοχή των δύο χωρών στο Ατλαντικό σύμφωνο. 

Μέγας δολοπλόκος, παράλληλα, μπαινόβγαινε στο παλάτι για να ρίξει τον Καραμανλή και να επιτύχει μια ακεφαλη συγκυβέρνηση των δύο αστικών κομμάτων - ΕΡΕ, ΚΦ- στην οποία θα κινούσε τα νήματα της χώρας. Η σχέση του με τον άλλο συναρχηγό του ΚΦ, τον Γέρο ήταν αγάπης και μίσους. 

Οι διαφορές αυτές φάνηκαν στο Κυπριακό - και ο θάνατος του Σοφοκλή στέρησε το Κέντρο από έναν μαέστρο διεθνούς επιπέδου (σημειωτέον ότι ο Αβέρωφ θητευσε κι έμαθε δίπλα του προτού πάρε μετεγγραφή στη συντηρητική παράταξη). 

Σε αντίθεση με τον ΣΦ, για τον Καραμανλή έχουν γραφτεί τόμοι. Το βιβλίο του Ριζά είναι πάρα πολύ καλό για να μπει κανείς στο πνεύμα της εποχής. Και τρομακτικά επίκαιρο διότι οι αναφορές του στην ελληνοτουρκική πρόκληση που αντιμετώπισε ο ΚΚ πριν και μετά τον Αττίλα, σκιαγραφούν τα όρια των δυνατοτήτων της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής έως και σήμερα, αλλά και την δυσανάλογη σημασία της Αγκυρας για τους δυτικούς θεσμούς. Αλλά και ουσιαστικά τον μονόδρομο της Ελλάδας που καλείται να ισορροπήσει μέσα σε αυτές τις εσωτερικές συστημικες σχέσεις χωρίς να υποστεί ζημιά. 

Πακέτο τα δύο βιβλία για τους ανθρώπους που μας έβαλαν στο ΝΑΤΟ και στην ΕΕ, έρχονται να δείξουν ότι ο μόνος δρόμος για την Ελλάδα είναι η σύνεση, η ευελιξία και οι πολιτικά δυσπώλητες κυνικές αποφάσεις στο πλαίσιο του ρεαλιστικά εφικτού, αλλά και μιας καλοσχεδιασμένης αποφασιστικότητας.

Όπως και σε άλλα πεδία, έτσι και στη διπλωματία, το τζάμπα έχει στο τέλος της ημέρας ένα κάποιο κόστος. Και συνήθως έχει ημερομηνία λήξης.