Τα θεμέλια του αύριο: Απορρύθμιση και αποεπένδυση ή....

«Ο Δόξαπατρής αγωνίζεται στο Αράκλοβο»

Φώτης Κόντογλου

Τμήμα Τοιχογραφίας, Δημαρχείο Αθηνών 

Εισήλθαμε πια στη «νέα εποχή». Όλες οι βεβαιότητες που υπήρχαν στο παρελθόν για την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη όχι απλά αμφισβητούνται, αλλα καταρρέουν μπροστά στην πραγματικότητα.

- Το πτυχίο δεν σημαίνει εργασία και αποκατάσταση.

- Ο ζηλος, το μεράκι και η αφοσίωση για δουλειά δεν συνεπάγονται εργασία.

- Το κοινωνικό περιθώριο διευρύνεται, ενσωματώνοντας νέους «περιττούς πληθυσμούς».

- Οι ασφαλείς «θάλασσες» όπως η αγορά ομολόγων και η ιδιωτική ασφάλιση υπέστησαν άγριο πλήγμα λόγω του PSI και της υπόθεσης ASPIS, αντίστοιχα.

- Οι καταθέτες, εφεξής, όπως μας είπε και ο κ. Σάλλας, θα θεωρούνται επενδυτές και θα συμμετέχουν στο ρίσκο της τράπεζας. Ο τόκος θα θεωρείται μέρισμα, οι δε ζημίες θα γίνονται αρνητικό επιτόκιο.

Το τελευταίο ήταν και το μεγάλο μάθημα της κρίσης από την Κύπρο, μίας «μετάδοσης» που ολοκλήρωσε το πέρασμα του Ελληνισμού από τα «εισόδια» της μεγάλης διεθνούς οικονομικής κρίσης. Φόβος προκλήθηκε και στην υπόλοιπη «ευρωπαϊκή οικογένεια», εάν κι εφόσον θεωρείται ακόμη τέτοια.

Πρόσφατα, ένα στέλεχος επιχειρήσεων με ειδίκευση στο άνοιγμα σε νέες αγορές, μου έλεγε ότι «το πρόβλημα είναι ότι τελικά ο καπιταλισμός δουλεύει».

«Ένας CEO ή ένα στέλεχος επιχειρήσεων στην Ασία ενδέχεται να παίρνει περισσότερα χρήματα από όσο θα έπαιρνε στη Δύση. Ωστόσο, εκεί ο εργάτης ή ο ανειδίκευτος θα πάρει 30 ευρώ και πολλά λέω. Οπότε για τις εταιρίες νομοτελειακά τίθεται ζήτημα σκοπιμότητας διατήρησης στην απασχόληση μέρους του ανθρώπινου δυναμικού στη Δύση» συνέχισε.

«Αυτό φυσικά διαλύει το μοντέλο της Δύσης. Μόνο η μετάβαση σε μία κοινωνία μηχανών μπορεί να σώσει την κατάσταση, κάτι που δεν είναι μακριά λόγω του Μ2Μ» κατέληξε, εννοώντας τις επικοινωνίες μηχανής προς μηχανή (machine-to-machine). Κοινώς, τα χρόνια θα είναι πέτρινα - για όσους δεν βιώνουν ήδη μία λίθινη κατάσταση.

Το χρήμα ακριβαίνει ξανά μετά από μία δεκαετία δανεισμού δίχως αύριο, ο οποίος γέννησε «φούσκες» που σκάνε σήμερα. Αυτά τα δάνεια - καίτοι χαμηλά στον ιδιωτικό τομέα της χώρας μας-  δεν διοχετεύθηκαν στην παραγωγη, αλλά στην κατανάλωση.

Το αναπτυξιακό μας μοντέλο (sic) δεν έχει καμία ελπίδα επιβίωσης, κάτι που φαίνεται ήδη από τα εγκαταλειμένα εργοστάσια, τα αγριεμένα χωράφια, τα ψόφια καφέ-μπαρ, τα κενά μαγαζιά και τις άδειες γκαρσονιέρες.

Εφεξής τα λεφτά θα είναι δυσεύρετα, θα ανήκουν σε όλο και λιγότερους, ενώ επενδύσεις θα γίνονται μονάχα όταν υπάρχει ένα «τεφαρίκι». Η πιθανότητα αναβίωσης του 2002-2009 είναι αδύνατη. Όσο πιο γρήγορα το αποδεχθούμε τόσο πιο εύκολα θα δούμε φως.

Το δράμα έχει και συνέχεια. Η πολιτική της εσωτερικής υποτίμησης αποδόμησε ότι δεν είχε προφτάσει να διαλυθεί στην αγορά εργασίας. Οι μισθοί έπεσαν, η τιμολόγηση των υπηρεσιών επίσης, όμως οι τιμές των προϊοντων διατηρούνται υψηλές, με αποτέλεσμα ο κόσμος να γίνει φτωχότερος.

Και βέβαια οι τιμές δεν πρόκειται να πέσουν, αφού η αξία των πρώτων υλών προκύπτει από τις διεθνείς αγορές, οι οποίες βέβαια λόγω της αυξανόμενης ζήτησης στην ραγδαία αναπτυσσόμενη Ασία, τις διατηρούν ψηλά. Μάταια κοροϊδεύουν τον κόσμο όσοι υπόσχονται μείωση τιμών.

Η τραγωδία των Ελλήνων είναι ότι βρίσκονται εγκλωβισμένοι ανάμεσα σε ένα κράτος που δεν διαφέρει από μία Βαλκανική Κολομβία και μία επιχειρηματική ελίτ, η οποία σε γενικές γραμμές αρνείται να μπει στα δύσκολα της διεθνους οικονομίας και αρκείται σε παρασιτικά μερεμέτια εντός συνόρων.

Οι εξαγωγές της Ελλάδας είναι μόλις στο 14% του ΑΕΠ. Σε άλλες χώρες, όπως η Τσεχία και η Σλοβενία, οι οποίες τουλάχιστον στα νούμερα μας έχουν ξεπεράσει, το μερίδιο των εξαγωγών στο ΑΕΠ φτάνει έως και 90%. Τα χάλια ή οι δυνατότητές μας (εάν το δούμε θετικά) είναι τεράστια.

Άρα ο κύκλος που χρειαζόμαστε είναι ο αντίστροφος του διανυθέντος. Πρέπει τα χωράφια να ξαναγίνουν εξαγώγιμες καλλιέργειες, τα εργοστάσια να ξανανοίξουν και να δουλέψουν, η βιομηχανία και τα πανεπιστήμια να συνεργαστούν, ο τουρισμός να βελτιωθεί και τα λαμόγια, μαζί με τα καρτέλ που έχουν φτιάξει, να διαλυθούν στα εξ ων συνετέθησαν. Κάπως έτσι η παρακμάσασα και χρεωκοπημένη Ελλάδα των τελών του 19ου αιώνα πήρε μπρος κι έκανε την μεγάλη εξόρμηση.

Όσο, όμως, αυτό δεν γίνεται, η απορρύθμιση και η αποεπένδυση θα είναι η μοίρα αυτού του τόπου, ο οποίος θα καταδικαστεί να ξαναγίνει μία ξερή, άγονη και φτωχή περιοχή, όπως ήταν για πολλούς αιώνες στο παρελθόν.

Άρα -και για να μιλήσουμε πολιτικά- όποιος χριστιανός πάρει αυτό το πολιτικό πρόταγμα, φτιάξει μία ομάδα σοβαρών και ικανών ανθρώπων και πείσει τον κόσμο για τις προθέσεις και την επάρκειά του, θα τελειώσει ότι απέμεινε από το «παλιό σύστημα» μέσα σε λίγες εβδομάδες.

Αυτός ο άνθρωπος και η ομάδα του θα μπορούσε να είναι εσύ που διαβάζεις αυτό το κείμενο.