Οι προκλησεις της 4ης Βιομηχανικης Επανααστασης για την Ελλαδα και την Ευρωπη

 

Οι περισσότεροι ενδεχομένως να μην γνωρίζετε τον Ιάπωνα επιστήμονα James Kondo. O Kondo έχει διατελέσει αντιπρόεδρος του Twitter (Growth Operations and Growth Finance), πρόεδρος του Twitter Ιαπωνίας, ειδικός σύμβουλος του υπουργικού συμβουλίου της Ιαπωνίας και διοργανωτής του Global Health Summit του G8. Σήμερα είναι καθηγητής στο πανεπιστήμιο Hitotsubashi και επισκέπτης καθηγητής στο ΜΙΤ, συμμετέχοντας στο Laboratory for Social Machines.

Ο Kondo βρέθηκε προ ημερών στην Αθήνα, προσκεκλημένος του ΔΙΚΤΥΟΥ για τη Μεταρρύθμιση στην Ελλάδα και την Ευρώπη του οποίου ιδρυτής και πρόεδρος είναι η πρώην υπουργός κι επίτροπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Άννα Διαμαντοπούλου.

Το ΔΙΚΤΥΟ οργάνωσε μία ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα εκδήλωση με ομιλητή τον Ιάπωνα επιστήμονα, στην οποία μίλησε για την 4η Βιομηχανική Επανάσταση, τις προκλήσεις που φέρνει στην Ευρώπη, αλλά και για την ιστορική ευκαιρία που παρουσιάζεται μπροστά μας. Ο υπογράφων είχε την τύχη να παρακολουθήσει την ομιλία του ιάπωνα, έπειτα από πρόσκληση του ΔΙΚΤΥΟΥ.

Σύμφωνα με τον Kondo, η λεγόμενη 4η βιομηχανική επανάσταση έχει ως πυρήνα της τον συνδυασμό της δύναμης της αυτο-εκπαίδευσης των ίδιων των μηχανών (Machine Learning), της επιστήμης των Δεδομένων (Data Science) και της Τεχνητής Νοημοσύνης (Αrtificial Intelligence) που αθροιστικά δημιουργούν τεράστιες προκλήσεις και ευκαιρίες για τη χώρα μας και την Ευρώπη εν γένει.

Το τρίτο “boom” που θα τα αλλάξει όλα

«Αυτό είναι το τρίτο “boom” της Τεχνητής Νοημοσύνης, όμως αυτή τη φορά τα πράγματα είναι διαφορετικά, καθώς οι εξελίξεις αλλάζουν την εξίσωση» είπε και προέβλεψε ότι αναπόφευκτα θα προκύψουν «σοβαρές και μείζονες πολιτικές, στρατηγικές και κοινωνικές περιπλοκές» που θα πρέπει να μας ανησυχήσουν και να μας κινητοποιήσουν.

Αναφερόμενος στο ΑΙ, ο Kondo υπογράμμισε ότι όχι μόνο θα μεταλλάξει την βιομηχανία αλλά και θα δοκιμάσει τις κοινωνικές, πολιτικές, στρατιωτικές και γεωπολιτικές σχέσεις, αλλά και θα επαναχαράξει τη σχέση ανθρώπου – μηχανής· μία σχέση που θα είναι περίπλοκη, καθώς δεν θα φέρει μόνο την αντικατάσταση του πρώτου από τα ρομπότ, αλλά και την συνεργασία μεταξύ τους. Σύμφωνα με τον Kondo, η τεχνολογία θα καλπάσει είτε τα κράτη ορίσουν ρυθμιστικό πλαίσιο είτε όχι.

Το «καύσιμο» είναι τα δεδομένα

Ο Kondo υπογράμμισε ότι πλέον η έκρηξη των δεδομένων, η δύναμη των δικτύων και το χαμηλό κόστος της φύλαξης των data είναι πια κάτι το εκρηκτικό. «Αυτή η επανάσταση είναι σαν πύραυλος. Οι πύραυλοι χρειάζονται καύσιμα και αυτά είναι τα data. Η μηχανή (του πυραύλου) είναι ο ανταγωνισμός μεταξύ AI, machine learning και data science. Είμαστε στο μεταβατικό στάδιο που θα αλλάξει τις περισσότερες από τις βιομηχανίες (τράπεζες, αυτοκίνητα κλπ)» τόνισε, σημειώνοντας ότι η συγκεκριμένη εξέλιξη θα φέρει νέες λύσεις για όλους.

Εφαρμογές του ΑΙ και οι ευκαιρίες για την Ελλάδα

Ήδη, έχουμε τα πρώτα βήματα της μαζικής εφαρμογής, σύμφωνα με τον Kondo. Ένα πεδίο δημιουργείται από την γήρανση του πληθυσμού που «γεννά» μία μεγάλη ευκαιρία για το ΑΙ, η εμπλοκή του οποίου πρακτικά υποβοηθείται από τον χαμηλό ρυθμό γεννήσεων στη Δύση. Τα ρομπότ έχουν ξεκινήσει δειλά – δειλά να έχουν ρόλο customer service στην Ιαπωνία και να χρησιμοποιούνται στη φροντίδα των ηλικιωμένων εν είδει ρομποτικού “pet”, κρατώντας τους συντροφιά, υπενθυμίζοντάς τους ότι πρέπει να πάρουν τα φάρμακά τους κτλ.

Μάλιστα, ο Ιάπωνας καθηγητής υπογράμμισε ότι και τα δημογραφικά της Ελλάδας δείχνουν ότι θα μπορούσε να ακολουθήσει τον δρόμο της Ιαπωνίας, της Κορέας και της Σιγκαπούρης (χώρες με χαμηλό ρυθμό γεννήσεων) και να εντάξει τα ρομπότ στην φροντίδα της Τρίτης Ηλικίας.

Επίσης, στην Ελλάδα, πρότεινε, υπάρχουν τομείς όπως οι Tourism-tech και Food-Tech που θα μπορούσαν να αναπτυχθούν ραγδαία μέσα από την εκμάθηση των μηχανών, την ανάλυση των δεδομένων και την τεχνητή νοημοσύνη.

Ένα άλλο ισχυρό παράδειγμα για τις ιατρικές επιστήμες έρχεται από το υπολογιστικό σύστημα IBM Watson for Οncology, είπε ο Kondo, το οποίο ελέγχει όλες τις διαθέσιμες υγειονομικές βάσεις δεδομένων και υποστηρίζει τους γιατρούς, παρέχοντας όλες τις δυνατές πιθανότητες για τους ασθενείς τους και αποτελώντας έτσι μία πολύ “χτυπητή” περίπτωση συγκέντρωσης και ανάλυσης δεδομένων.

Οι ευκαιρίες για τον Τουρισμό από το ΑΙ

Με αφορμή την ανάληψη των Ολυμπιακών Αγώνων του 2020 από το Τόκιο, ο Kondo τόνισε ότι το ΜΙΤ συζητά με τον δήμο της ιαπωνικής πρωτεύουσας για το πως πολίτες από όλο τον κόσμο θα έχουν τη μέγιστη δυνατή εμπειρία, μέσα από την χρήση αυτών των νέων σύγχρονων τεχνολογιών. 

Η ιδέα του Kondo είναι η εξής: Συγκεντρώνεις 100 άτομα από 100 διαφορετικές χώρες οι οποίοι δεν ενθουσιάζονται ιδιαίτερα στην ιδέα να ταξιδέψουν πχ στην Αθήνα, τους δίνεις μία κάμερα και χρησιμοποιείς όλα τα διαθέσιμα μέσα και data για να τους προβάλεις τις όποιες διασυνδέσεις μπορεί να έχει η ελληνική πρωτεύουσα με τον τόπο καταγωγής τους.

«Όταν μιλάμε για το ΑΙ και τα apps, τα πράγματα δεν είναι εύκολα, όμως πιστεύω ότι πολλές από τις λύσεις είναι απλά μπροστά μας. Εάν έχετε τον κατάλληλο κόσμο στην Αθήνα, μπορείτε να αλλάξετε την τουριστική βιομηχανία και να δώσετε μία νέα εμπειρία στον τουρισμό» τόνισε και συμπλήρωσε ότι και η Διασπορά θα μπορούσε να βοηθήσει στην χρηματοδότηση αυτών των σχεδίων.

Ο ρόλος της εκπαίδευσης στην 4η βιομηχανική επανάσταση

Η χώρα που ανησυχεί περισσότερο για το τεχνολογικό έλειμμα της εκπαίδευσης είναι η Σιγκαπούρη, η οποία έχει πάρει την στρατηγική απόφαση να συμβαδίσει με την τέταρτη βιομηχανική επανάσταση. Σύμφωνα με τον Kondo, αυτή η πόλη – κράτος, έχει μάθει να βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της καινοτομίας, καθώς γνωρίζει ότι υπό άλλες συνθήκες, το λιλιπούτειο μέγεθός της δεν θα την βοηθήσει να έχει μία καλή θέση στο διεθνή ανταγωνισμό των κρατών.

Το μεγάλο μέγεθος, σχολίασε, καμιά φορά λειτουργεί ως εμπόδιο στην προσπάθεια να «καβαλήσει» κανείς το κύμα της αλλαγής. «Η Σιγκαπούρη είναι τόσο μικρή που γνωρίζει ότι, εάν δεν είναι συμμετέχει σε κάθε μεγάλη αλλαγή ούτως ώστε να συνδεέται μαζί της στο επόμενο βήμα, δεν θα επιβιώσει» πρόσθεσε, επισημαίνοντας ότι πρόκειται για βαθιά κουλτούρα της χώρας. Επίσης, και ο Καναδάς κάνει ενδιαφέροντα πράγματα για την διασύνδεση της εκπαίδευσης με την τεχνολογική αυτή αλλαγή.

Τα διαφορετικά μοντέλα ΑΙ και η αντικατάσταση των ανθρώπων από τις μηχανές

Ένα από τα πιο σημαντικά πεδία εφαρμογής του ΑΙ είναι η αυτόματη οδήγηση. O Kondo σημείωσε ότι το ΑΙ στα αυτοκίνητα χωρίς οδηγό παίρνει δύο κατευθύνσεις· η πρώτη είναι του chauffeur, όπου το λογισμικό παίρνει το τιμόνι, ενώ η δεύτερη του φύλακα – αγγέλου που αφήνει τον άνθρωπο να οδηγήσει, διασφαλίζοντας ωστόσο ότι δεν θα σταματήσει ποτέ να είναι ασφαλής.

«Στη μία περίπτωση η μηχανή αντικαθιστά τον άνθρωπο. Στην άλλη, τον βοηθάει. Η μηχανή μπορεί να βοηθήσει έναν ηλικιωμένο, ο οποίος θα μπορεί να οδηγεί το αυτοκίνητό του καλύτερα με την βοήθεια ενός φύλακα – αγγέλου και να νοιώθει ενδυναμωμένος με τα πράγματα που κάνει» σημείωσε ο καθηγητής.

Όπως τόνισε, το ζήτημα είναι βαθειά φιλοσοφικό – σχεδόν υπαρξιακό για τους ανθρώπους. «Στις ΗΠΑ υπάρχει μία ισχυρή επιθυμία αντικατάστασης των ανθρώπων από τις μηχανές, οι οποίοι ωστόσο ενδυναμώνονται από την χρήση τους» επισήμανε και παραδέχθηκε βέβαια ότι «μας σαγηνεύει η σκέψη ότι μία μέρα τα ρομπότ θα υποκαταστήσουν τους ανθρώπους».

Ωστόσο, θα πρέπει να είμαστε πάρα πολύ ευαίσθητοι με τις επιπτώσεις της τέταρτης βιομηχανικής επανάστασης στην εργασία και παράλληλα ιδιαίτερα ενθαρρυντικοί στην εισαγωγή των τριών τεχνολογικών πυλώνων σε άλλους τομείς. «Καθώς σε πολλούς τομείς θα υπάρχει απώλεια θέσεων εργασίας (πχ στην ιατρική φροντίδα) η κοινωνία θα είναι πιο προστατευτική» είπε ο Kondo.

Σύμφωνα με τον Kondo, το σενάριο του να μπορούν να παίρνουν αποφάσεις οι μηχανές, αντιμετωπίζεται διαφορετικά από χώρα σε χώρα, όπως έδειξε πρόσφατη έρευνα, η οποία ρώτησε πόσο χαρούμενος θα ήταν κανείς εάν ο διευθυντής του ήταν ρομπότ.

«Οι περισσότεροι δεν ήθελαν ένα ρομπότ ως μάνατζερ. Στην Ιαπωνία, ωστόσο, οι περισσότεροι άνθρωποι θα ένοιωθαν καλύτερα με ένα ρομπότ σε διευθυντικό ρόλο, καθώς θεωρούν ότι οι μηχανές θα ήταν πιο δίκαιες, πιο προνοητικές και θα συμπεριφέρονταν καλύτερα στους εργαζομένους» είπε ο Kondo, συμπεραίνοντας ότι σε αρκετές χώρες η λήψη αποφάσεων από μηχανές ενδεχομένως να προχωρήσει.

Πόσο πιθανό είναι να γίνουμε σκλάβοι των μηχανών;

Ο Kondo υπενθύμισε την έκκληση του Στίβεν Χόκινγκ να ρυθμιστεί νομικά το ΑΙ προτού οι μηχανές καταλάβουν τον έλεγχο των χωρών και σκλαβώσουν την ανθρωπότητα. «Ακούγεται τρελό, αλλά κατά κάποιον τρόπο είναι ανησυχητικό. Πρώτα πρέπει να θέσεις τους στόχους και μετά τη μέθοδο» είπε. «Εάν δημιουργήσεις μηχανές και τις δώσεις εντολή να μειώσουν την κλιματική αλλαγή και τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, αλλά δεν τις πεις το πως, μπορεί να αρχίζουν να σκοτώνουν κόσμο» (που είναι η πηγή του συγκεκριμένου κακού), συμπλήρωσε.

Τα φιλοσοφικά διλήμματα του ΑΙ

Ο Kondo επισήμανε ότι υπάρχει μία τεράστια φιλοσοφική διαφωνία γύρω από το ΑΙ: Ένα αυτοκίνητο, με επιβάτη εσένα, οδηγείται από λογισμικό και ετοιμάζεται να πέσει πάνω σε τέσσερα παιδάκια. Ο μόνος τρόπος να αποφύγει τη σύγκρουση είναι να βγει από τον δρόμο και να σε σκοτώσει. «Θέλεις να σε σκοτώσει ή να σε ενδυναμώσει, σκοτώνοντας τέσσερα παιδάκια; Ποια αλγοριθμική εντολή θα του δώσεις;» διερωτήθηκε.

Εάν βασιστείς στο ένστικτο της επιβίωσης, το πιθανότερο είναι να σκοτώσεις τα παιδάκια, όμως ως κοινωνία πιστεύουμε ότι το αυτοκίνητο θα πρέπει να σε σκοτώσει για να σωθούν.

Η σκοτεινή σχέση στρατού και ΑΙ και οι στρατιωτικές επιπλοκές

Αυτές οι φιλοσοφικές διαμάχες θα ενταθούν στο μέλλον, όσο ο στρατός, που σήμερα είναι «αόρατος», θα εφαρμόζει στο πεδίο της μάχης νέα τεχνολογικά προγράμματα τα οποία θα δημιουργούν συγκεκριμένες επιπλοκές. Άλλωστε, ήδη η αστυνομία των ΗΠΑ χρησιμοποίησε πρόσφατα ένα μη επανδρωμένο όχημα για να σκοτώσει έναν αμερικανό πολίτη. «Μπορώ μόνο να φανταστώ τι θα κάνουν σε ξένους εχθρούς. Αυτό δυστυχώς θα είναι ασταμάτητο» παρατήρησε ο Kondo.

O Kondo έδωσε έμφαση και στις στρατιωτικές επιπτώσεις που μπορεί να έχουν αυτές οι νέες τεχνολογίες, καθώς όπως τόνισε, αποτελεί κοινή παραδοχή ότι οι καλύτερες τεχνολογίες χρησιμοποιούνται και αναπτύσσονται από τον στρατό.

Εφαρμογές ΑΙ αναπτύσσει και η UBER για τις ανάγκες της οδήγησης χωρίς οδηγό, ευθυγραμμιζόμενη εν πολλοίς με τις επιδιώξεις της διεθνούς αυτοκινητοβιομηχανίας. «Ο επικεφαλής του ΑΙ της Toyota προέρχεται από το υπουργείο Άμυνας» είπε με νόημα ο Kondo – εννοώντας τον Έρικ Κρότκοβ, πρώην program manager του DARPA (δηλαδή της R&D πλατφόρμας που ίδρυσε ο αμερικανικός στρατός όταν οι Σοβιετικοί εκτόξευσαν τον δορυφόρο «Σπούτνικ Ι» στο διάστημα, το 1957).

Η αυτόνομη οδήγηση χωρίς οδηγό αποτελεί τεχνολογία που ανέπτυξε η DARPA. «Δεν χρειάζεται κανείς να φανταστεί γιατί ο στρατός μπορεί να θέλει κάτι τέτοιο» είπε, εννοώντας «στρατιώτες που αντικαθίστανται από ρομπότ, τα οποία θα πηγαίνουν στη μάχη και θα αλληλοσκοτώνονται». «Όλη αυτή η συζήτηση γύρω από τον στρατό θα καθοδηγείται από τους Αμερικανούς και τους Κινέζους, με τους Ρώσους να προσπαθούν να τους προλάβουν – αν και είναι ενδιαφέρον πως η Ρωσία δεν είναι ακόμη παίκτης – κλειδί» πρόσθεσε.

Οι γεωπολιτικές επιπλοκές – η Ευρώπη χάνει έδαφος

Σύμφωνα με τον Kondo, οι ΗΠΑ και η Κίνα κυριαρχούν στον τομέα του ΑΙ, ενώ ο Καναδάς και το Ισραήλ είναι πρωτοπόροι στο machine learning. «Υπάρχει πραγματικός κίνδυνος η Ευρώπη, κυρίως λόγω της αντίστασης στην αλλαγή, να αντιμετωπίσει σοβαρότατες γεωπολιτικές επιπλοκές» παρατήρησε και πρόσθετε ότι με την εξαίρεση του Cambridge, υπάρχουν ελάχιστοι παγκόσμιας κλάσης ειδικοί στα ευρωπαϊκά πανεπιστήμια, ενώ δεν υπάρχει καμία τεχνολογική εταιρία των 100 δισ. δολαρίων.

«Η Ευρώπη αντιμετωπίζει πραγματικές προκλήσεις την ώρα όπου στις άλλες ήπειρους γίνεται τεράστια συγκεντρωση (consolidation) εταιριών και δεδομένων (data)» που είναι απαραίτητα για τους τρεις πυλώνες της τέταρτης βιομηχανικής επανάστασης, σχολίασε ο Kondo.

Σύμφωνα με τον Kondo, απαιτείται σκληρή και συγκροτημένη εργασία προκειμένου η Ευρώπη να προλάβει τις εξελίξεις, καθώς τα γεωπολιτικά ζητήματα που εγείρονται από την τέταρτη βιομηχανική επανάσταση θα μπορούσαν υπό προϋποθέσεις να οδηγήσουν την Γηραιά Ήπειρο σε γεωπολιτικό αφανισμό, αφού τόσο η ΗΠΑ όσο και η Κίνα θα αξιοποιήσουν τις νέες καταιγιστικές τεχνολογίες για να μεγαλύτερη ηγεμονία και κυριαρχία στον κόσμο. Αυτά θα έχουν σοβαρότατες επιπτώσεις για τη Νέα Γενιά, τόνισε.

Κατά τον Kondo, η Ευρώπη έχει τεράστια «εγκεφαλική» δύναμη και είναι ικανή για το optimum, ωστόσο συνεχίζει να αντιμετωπίζει την τεχνολογική αυτή εξέλιξη σε λάθος βάση και την αγονεί με αλαζονικό τρόπο.

Η τεράστια συγκέντρωση της αγοράς

Στο ΑΙ καταγράφεται μαζική και είσοδος των μεγάλων τεχνολογικών εταιριών μέσω επιθετικών εξαγορών ή οργανικού R&D. Ένα παράδειγμα έρχεται από το πανίσχυρο λογισμικό ΑΙ “Alpha Go”, το οποίο αναπτύχθηκε από την Deepmind – ένα βρετανικό startup με ιδρυτή τον κυπριακής καταγωγής Ντέμη Χασάμπη που εξαγοράστηκε το 2014 από την Google.

Πέρα από το ΑΙ, τόνισε, που δεν είναι ένα καινούριο, αλλά μάλλον ένα παλιό επιστημονικό πεδίο, η δυνατότητα των μηχανών για εκμάθηση (machine learning ή deep learning) τις δίνει προβάδισμα σε σχέση με τον άνθρωπο. «Ήδη, οι μηχανές μαθαίνουν από μόνες τους πράγματα όπως ένα τρίχρονο παιδί. Η μηχανή μπορεί να μάθει πια από μόνη της και να συντάξει προτάσεις. Μπορεί να διαβάσει για τους μεγάλους ζωγράφους και να αναπαράγει τα έργα τους σε πολλές, διαφορετικές εκδοχές» συμπλήρωσε o Kondo.  

Έτσι, όσο οι δυνατότητες επεξεργασίας αυξάνονται και το κόστος της επεξεργασίας γίνεται πρακτικά μηδενικο για όλα τα δεδομένα που διαθέτουμε, για κάθε εταιρία «η υπολογιστική ισχύς γίνεται άπειρη» πρόσθεσε.

Ο ανταγωνισμός και τα μονοπώλια

Σύμφωνα με τον Kondo, εταιρίες όπως η Google και η Facebook έχουν συντριπτική δεσπόζουσα θέση στην αγορά και απόλυτη ιδιοκτησία στα δεδομένα που χρησιμοποιούν αποκλειστικά και μόνο για να κεφαλαιοποιούν την ίδια τους την ύπαρξη. «Εάν οποιαδήποτε εταιρία ή χώρα θέλει να χρησιμοποιήσει αυτό το ΙΤ, θα είναι πολύ δύσκολο να αποκτήσει πρόσβαση σε αυτό» είπε και τόνισε ότι θα διατίθεται «σε τιμή που κανείς δεν θα μπορεί να πληρώσει».

Για τις μικρότερες εταιρίες, που δεν ανήκουν στη σφαίρα των ομίλων των 100 δισ. δολαρίων, τα πράγματα είναι πιο δύσκολα:«Στο Twitter προσλάβαμε 10 ειδικούς στο ΑΙ, η επένδυση κόστισε 100 εκατ. δολάρια και θεωρήθηκε φτηνή». Οι μεγάλες εταιρίες των 100 δισ. δολαρίων, όταν επενδύουν σε παρεμφερή πρότζετκ, αυτά στοιχίζουν πάνω από 1 δισ. δολάρια – και μόνον αυτές έχουν τόσα πολλά χρήματα για τέτοιες επενδύσεις, συμπλήρωσε ο Kondo.

Εάν κάποιο από αυτά τα τεχνολογικά ολιγοπώλια, γίνει η βασική πλατφόρμα «τραπεζικών συναλλαγών, πλοήγησης χαρτών, αγροτικών καλλιεργειών και γενετικής ανάλυσης, εμείς υποθέτουμε ότι θα μπορούμε να έχουμε πρόσβαση στα δεδομένα της, χωρίς να χρειάζεται να πληρώνουμε τεράστια δικαιώματα χρήσης» είπε. Σήμερα, λίγες εταιρίες δίνουν τα δεδομένα τους για δημόσια χρήση και μία δημόσια βιβλιοθήκη αλγορίθμων παραμένει ακόμη ένα θέμα προς συζήτηση.

«Όμως, αυτή δεν θα είναι η περίπτωσή μας. Ο κόσμος, στον οποίο ανήκει όλο αυτό το ΙΤ, θα λειτουργεί για εμπορικούς λόγους και θα επιχειρήσει να υπαγορεύσει τους δικούς του όρους» τόνισε, σημειώνοντας ότι προκύπτουν μείζονα θέματα ανταγωνισμού και αντιμονοπωλιακής πολιτικής.

«Είναι άλλο πράγμα να πεις “Δεν πρέπει να χρησιμοποιώ Google ή Facebook”, και είναι διαφορετικό να πεις “δεν χρειάζομαι καλά ογκολογικά δεδομένα”» πρόσθεσε και συμπλήρωσε ότι θεμελιώδεις πληροφορίες θα ανήκουν σε ελάχιστες εταιρίες, και αυτό θα δημιουργήσει μείζονες γεωπολιτικές επιπλοκές ειδικά στην Ευρώπη, που είναι και πιο ανήσυχη και για τα θέματα της ιδιωτικότητας.

Ολιγοπώλια που γίνοναι μονοπώλια

Όπως είπε, είναι πια πολύ δύσκολο ακόμη και για εταιρίες όπως το twitter να ανταγωνιστούν με μεγέθη όπως η Google και η Alibaba, κάθε συναλλαγή των οποίων κοστολογείται άνω των 10 δισ. δολαρίων.

Οι μεγάλες τεχνολογικές εταιρίες θα κυριαρχήσουν και στον τομέα των ρομπότ, είπε ο Kondo. Πρόσφατα η Google εξαγόρασε πολλές από τις ηγετικές εταιρίες ρομποτικής και κάπως έτσι γίνεται μία άλλου τύπου σύγκλιση software και hardware.

Όπως τόνισε, αυτό δημιουργεί μείζον ζήτημα υπερ-συγκέντρωσης της αγοράς και θέτει ανοιχτά την ανάγκη παρέμβασης των ρυθμιστών για εφαρμογή αντιμονοπωλιακών πολιτικών και μέτρων ανάσχεσης αντιανταγωνιστικών πρακτικών στην αγορά.

Σύμφωνα με τον Kondo, το θέμα είναι κορυφαίας σημασίας για την δημόσια συζήτηση. Αργότερα, σε μία κατ'ιδίαν συνομιλία που είχα μαζί του, τον ρώτησα πως μπορεί κανείς να ρυθμίσει αυτά τα τεχνολογικά μεγαθήρια. Χρειάζεται πχ διεθνής συνεργασία των αρχών ανταγωνισμού (Department of Justice, DG Comp, WTO);

Ο Kondo μου απάντησε ότι αρκεί η παρέμβαση των Αμερικανών, σημειώνοντας ότι υπάρχει το ιστορικό προηγούμενο του Μεσοπολέμου όταν η Ουάσινγκτον πέτυχε και επέβαλε το «σπάσιμο» των μεγάλων trust της εποχής. «Το ίδιο ακριβώς μπορεί να συμβεί και σήμερα», μου είπε.

Η ανάγκη ρύθμισης του μονοπωλίου και της προστασίας της ιδιωτικότητας

«Αυτή η αλλαγή καθοδηγείται από τις ΗΠΑ, ενώ η Κίνα επιταχύνει δραματικά» συμπλήρωσε, σχολιάζοντας την γεωπολιτική διάσταση του φαινομένου. «Εάν αργήσεις ή αποτύχεις να είσαι καινοτόμος, αυτή η τεχνολογική εξέλιξη είναι τόσο επεκτάσιμη και την ίδια στιγμή το ΙΤ συγκεντρώνεται σε τόσο λίγα χέρια, που πραγματικά ανησυχώ για την κοινωνία» τόνισε ο Kondo. Μάλιστα, σημείωσε ότι την ίδια στιγμή γίνεται τρομακτική συγκέντρωση στην αγορά της τεχνολογίας από εταιρίες που πλέον μονοπωλούν το αντικείμενο.

Ένα άλλο θέμα που αφορά την σχέση ΑΙ και ιδιωτικότητας είναι η έκταση της εμπιστοσύνης στους κυβερνητικούς θεσμούς, καθώς οι σύγχρονες τεχνολογίες μαζικής χρήσης έχουν διαρκώς ανοιχτές «κλειδαρότρυπες» στη ζωή μας, όπως η κάμερα και το μικρόφωνο του υπολογιστή, στα οποία θεωρητικά κάποια κυβέρνηση θα μπορούσε να έχει πρόσβαση και με την βοήθεια του ΑΙ και του Data Analysis ακόμη και να προβλέψει την συμπεριφορά του ανυποψίαστου πολίτη. Δηλαδή, καθαρόαιμο Οργουελιανό σενάριο.

Σύμφωνα με τον Kondo, αυτό ήδη συμβαίνει στην Κίνα όπου η κυβέρνηση έχει πλήρη πρόσβαση στα ψηφιακά δεδομένα των πολιτών. «Ένα άλλο ακραίο παράδειγμα έρχεται από την Σίλικον Βάλεϊ, το οποίο είναι σχεδόν αναρχικό» είπε και πρόσθεσε ότι οι μεγάλες εταιρίες επενδύουν δισ. για να διαφυλάξουν αυτά τα δεδομένα από την κυβέρνηση. «Και αυτό υπό το πρόσχημα ότι οι ολιγάρχες είναι πιο αξιόπιστοι από την NSA» συμπλήρωσε, σχολιάζοντας ότι ο Έντουαρτν Σνόουντεν έκανε εξαιρετική δουλειά όταν αποκάλυψε την υποκρισία των ΗΠΑ σε αυτό το θέμα. «Η κυβερνοασφάλεια θα είναι ζήτημα – κλειδί» τόνισε.

Το φαινόμενο που δεν βλέπουν Media και δημοσκόποι

Παράλληλα, αναφερόμενος στις αμερικανικές, προεδρικές εκλογές, ο Kondo σημείωσε ότι οι αλγόριθμοι βλέπουν μία εικόνα την οποία οι δημοσκόποι αγνοούν. Στις ΗΠΑ, όπου το ΜΙΤ έχει διαθέσει μία μηχανή ανάλυσης δεδομένων προς χρήση για τον Τύπο, διαπιστώνεται ότι πχ τα tweets των υποστηρικτών του Τραμπ δεν λαμβάνονται υπόψη.

Το ΜΙΤ Center for Civic Studies παρέχει μηχανές ανάλυσης δεδομένων στα μεγάλα αμερικανικά media, καθώς και αυτά «είναι στο χείλος της χρεοκοποίας και όχι μόνο μπορούν να επενδύσουν στην ερευνητική δημοσιογραφία αλλά ούτε και στην ανάλυση των δεδομένων και το ΑΙ». Όπως δείχνει λοιπόν αυτή η ανάλυση των δεδομένων, σημείωσε ο Kondo, τα elite media δεν έχουν καμία εικόνα των ανθρώπων που υποστηρίζουν τον Τράμπ.

Σύμφωνα με τον Ιάπωνα επιστήμονα, το 70% των αμερικανών νοικοκυριών δεν έχει αυξήσει τα εισόδημά του τα τελευταία 20 χρόνια. «Δεν μιλάμε για τρελούς, ημιμαθείς άνδρες που είναι ενάντια στο σύστημα» είπε, αναφερόμενος στους υποστηρικτές του Ντόναλντ Τραμπ και συμπλήρωσε ότι η σωστή ερώτηση, που ακόμη δεν τίθεται, είναι γιατί το σύστημα δεν έχει δουλέψει εδώ και πολλά χρόνια υπέρ των συμφερόντων της συντριπτικής πλειονότητας της κοινωνίας.

Μάλιστα, πρόσθεσε ότι οι μηχανές ανάλυσης δεδομένων, σε αντίθεση με τα Media, δείχνουν ότι ο Τραμπ ενδεχομένως να κερδίσει τις εκλογές, ειδικά σε περίπτωση που υπάρξει κάποιο νέο τρομοκρατικό χτύπημα. «Πρόκειται για μία αποτυχία της elite», κατέληξε ο Kondo.