Η δικιά σου κοντινή Αργεντινή
Διαδήλωση έξω από το υπουργείο
Οικονομίας της Αργεντινής Δημοκρατίας
Η Αργεντινή είναι μια χώρα που μας αγαπά -και την αγαπάμε. Γαλανόλευκη κι αυτή, περίπου συνομήλικη με την σύγχρονη Ελλάδα, πολλάκις Μπανανία με παράδοση στην πολιτική αστάθεια, αλλά και με μία ξακουστή, σπάνια και διακριτή κουλτούρα, που εξακολουθεί να συναρπάζει και να συγκινεί διεθνώς.
Η Αργεντινή «έσκασε» τα Χριστούγεννα του 2001, όταν πια αδυνατούσε να εξοφλήσει τα δάνεια που είχε πάρει από τις αγορές (με δυσβάσταχτα επιτόκια, για λόγους που όλοι κατανοούμε) και τους διεθνείς οργανισμούς.
Τη «σκανδάλη» για την έκρηξη πάτησε το ίδιο το ΔΝΤ, αφού αρνήθηκε να εκταμιεύσει την επόμενη δόση (1,3 δισ.$), λόγω της αδυναμίας της κυβέρνησης του Ντε Λα Ρούα να πιάσει τους στόχους του «Μνημονίου». Σημειωτέον ότι είχε προηγηθεί εκλογική αναμέτρηση, στην οποία περί το 20% των ψηφοφόρων ψήφισε «αγανάκτηση» (ρίχνοντας στην κυριολεξία μαύρα ψηφοδέλτια στην κάλπη), καθιστώντας την εκτέλεση του προγράμματος πολιτικά αδύνατη.
Το ΔΝΤ βρισκόταν ήδη στη χώρα, έχοντας επιβάλει ένα σταθεροποιητικό πρόγραμμα - μάλλον light σε σύγκριση με το δικό μας-, το οποίο προκάλεσε ένα σπιράλ ύφεσης, που αποδεκάτισε την οικονομική δραστηριότητα.
Η Αργεντινή δεν άντεξε και, μπροστά στη μαζική φυγή κεφαλαίων, επέβαλε περιορισμούς στις συναλλαγές (το διάσημο corralito), προκαλώντας πρωτοφανή κοινωνική αναστάτωση, που άφησε πίσω της νεκρούς και συντρίμμια.
Ωστόσο, η Αργεντινή εξακολουθεί να βρίσκεται εκτός αγορών και δεν μπορεί να αντλήσει δάνεια, παρά μόνο από κράτη.
Η χώρα, προκειμένου να επιβιώσει, είναι υποχρεωμένη να παράγει «δίδυμο» πλεόνασμα, τόσο δημοσιονομικό όσο και εμπορικό.
Υιοθετώντας αυστηρά μέτρα προστατευτισμού, με υψηλούς δασμούς και γραφειοκρατικά εμπόδια, η ...«αόρατος χειρ» του κράτους «ρυθμίζει» το εμπορικό ισοζύγιο, επιβαρύνοντας με έμμεσους φόρους οποιοδήποτε εισερχόμενο προϊόν, που μπορεί να παραχθεί και στην Αργεντινή και όχι μόνο.
Ωστόσο, προκειμένου να έχει δημοσιονομικό πλεόνασμα, φορολογεί και τις εξαγωγές της, με αποτέλεσμα να προϊόντα της να φτάνουν ακριβότερα στις αγορές του εξωτερικού. Έγινε, δηλαδή, λιγότερο ανταγωνιστική.
Παράλληλα, η υποτίμηση του νομίσματος, η αξία του οποίου βρίσκεται περίπου στο 1/5 σε σύγκριση με την εποχή της σύνδεσης του πέσο με το δολάριο, ασκεί έντονες πληθωριστικές πιέσεις, που εξαφανίζουν σε επίπεδο αγοραστικής δύναμης, την εντυπωσιακή αύξηση του ΑΕΠ των τελευταίων ετών.
Όλες οι μετα-κραχ κυβερνήσεις επιδοτούν πολλά πράγματα - μεταξύ των οποίων την ενέργεια και τις συγκοινωνίες -, βάζουν υψηλούς δασμούς σε ανταγωνιστικά προς τα δικά τους προϊόντα, ενώ λόγω της χαμηλής ισοτιμίας του πέσο με το δολάριο και το ευρώ, τα εισαγόμενα αγαθά είναι πανάκριβα (διαβάστε σχετικό σημείωμα της Ελληνικής πρεσβείας εδώ).
Χαρακτηριστικό παράδειγμα του άτυπου «εμπάργκο» - που εφαρμόστηκε, μάλιστα, εν μία νυκτί- είναι το πατατράκ των Ελλήνων ροδακινοπαραγωγών, αλλά και η πρόσφατη προσφυγή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κατά της Αργεντινής στον ΠΟΕ.
Η εγκληματικότητα είναι υψηλή, όπως και το ποσοστό της φτώχειας (30%), ενώ η μεσαία τάξη διαλύθηκε το 2001 και αποτελεί μακρινή ανάμνηση. Οι πολύ πλούσιοι αγόρασαν τη χώρα, πρακτικά, τζάμπα, κάτι που φιλοδοξεί να κάνει και η καθ'ημάς φιλόδοξη συμμορία της Δραχμής.
Στη χώρα λειτουργούν δύο παράλληλες αγορές συναλλάγματος. Μία είναι η επίσημη (1 euro = 5,6 πέσο) και μία η παράνομη, η οποία, μάλιστα, χωρίζεται στην «άτυπη» και στην εγκληματική. Οι Αργεντινοί ακόμη και σήμερα, μία δεκαετία μετά το κραχ, εξακολουθούν να αλλάζουν τα πέσο με δολάρια και να τα αποταμιεύουν στην Ουρουγουάη. Η εμπιστοσύνη έχει πληγεί.
Η Αργεντινή εμπειρία μπορεί να μας φανεί ιδιαίτερα χρήσιμη, αφού δείχνει ποιος είναι ο άλλος «δρόμος», που, όποιος τον πάρει, θα γυρίσει με μαθηματική ακρίβεια την χώρα του «παπά» και του «αέρα» (την Ελλαδάρα μας) 60 χρόνια πίσω.
Η Αργεντινή είναι μία χώρα, η οποία είναι 21 φορές μεγαλύτερη από την δική μας, παράγει πλήθος αγαθών και διαθέτει σχετική αυτάρκεια σε είδη πρώτης ανάγκης.
Οποιαδήποτε σύγκριση της Αργεντινής με την Ελλάδα θα ήταν εσφαλμένη. Η Ελλάδα είναι δεμένη χειροπόδαρα στο Ευρώ και την ΕΕ και οποιαδήποτε «έξοδος» θα την υποβίβαζε σε επίπεδο Αλβανίας με συνοπτικές διαδικασίες.
Η Ελλάδα ακόμη και σήμερα, που τελεί υπό πλήρη ρευστότητα και βρίσκεται κοντά στη διάλυση, εξακολουθεί να είναι σε καλύτερη μοίρα από την Αργεντινή του 1999-2001 και να έχει περισσότερες δυνατότητες επιβίωσης. Κυρίως, χρειάζεται πρωτογενή πλεονάσματα, που θα ανοίξουν τον δρόμο τόσο για να χαλαρώσει το Μνημόνιο όσο και για να ξαναβγούμε στις αγορές.
Η θέση της χώρας μας είναι στην Ευρώπη, όμως, σε περίπτωση που έχουμε Αργεντινού τύπου εξελίξεις, θα αναγκαστούμε να βγούμε από την Ευρωπαϊκή Ένωση, προκειμένου να εφαρμόσουμε τις παλιές, καλές δασμολογικές πολιτικές, προκειμένου να μην ψοφήσουμε της πείνας.
Ωστόσο, θέλω να είμαι αισιόδοξος. Πιστεύω ότι θα γλυτώσουμε τα «πυρηνικά», εν τούτοις, όμως, χρειάζεται κοπιαστική και οργανωμένη προσπάθεια για την ανάκαμψη της χώρας, κυρίως, δε, για την οικονομική και κοινωνική ανάταξη των θυμάτων της κρίσης.
Απαιτείται, δηλαδή, ένα στρατηγικό σχέδιο , το οποίο κολλάει στο γνωστό πρόβλημα. Για μία ακόμη φορά θα βρεθούμε προ της κάλπης ενώπιος ενωπίω με τον πυρήνα του ελληνικού δράματος• το θεαματικό έλλειμμα ηγεσίας σε κάθε επίπεδο.
Το άλλοτε ανεπαρκές, άλλοτε διεφθαρμένο και άλλοτε ραγιάδικο πολιτικό σύστημα που έφερε την χώρα στην σημερινή κατάσταση, δίνει έναν αγώνα για να πείσει ότι πρέπει να μπει στο πάνελ των «ευρύτερων ευρωπαϊκών δυνάμεων» της υπευθυνότητας («συνιστώσα» των οποίων θεωρώ και τον ΣΥΡΙΖΑ παρά την διάχυτη ανησυχία περί του αντιθέτου) και να κερδίσει την ψήφο των πολιτών.
Απέναντί τους, τα κομματικά όργανα της Συμμορίας της Δραχμής, μαζί με τα media της δεκάρας που την εκφράζουν, προσπαθούν να στήσουν γιορτή για να αγοράσουν την Ελλάδα κοψοχρονιά, τάζοντας λαγούς με πετραχήλια, κι επιφυλάσσοντας εξελίξεις, που μπορούν να μας φέρουν ενώπιον της εθνικής καταστροφής.
Είμαι βέβαιος ότι όποιος εκλεγεί από τις «ευρύτερες ευρωπαϊκές δυνάμεις» θα σεβαστεί την αγωνία όσων έχουν τουλάχιστον 20 ευρώ στην τράπεζα και δεν θα παίξει κορώνα - γράμματα το μέλλον της χώρας.
Ωστόσο, αμφιβάλλω για την ποιότητα της «αναδιαπραγμάτευσης» που μας τάζουν. Και αυτό διότι οι μεν δικοί μας είναι άσχετοι (το έχουν αποδείξει ποικιλοτρόπως, άλλωστε), οι δε δανειστές είναι και στόκοι και ανάλγητοι, αφού, εάν «λυγίσουν» στην Ελλάδα, θα τους περιμένουν στην πόρτα Ιρλανδοί, Πορτογάλοι, Ισπανοί, Ιταλοί κοκ.
Θεωρώ, πάντως, σίγουρο ότι η επόμενη κυβέρνηση θα συνεχίσει με θρησκευτική ευλάβεια την πατροπαράδοτη φοροκαταιγίδα -και όποιον πάρει ο χάρος-, αφού το πολιτικό μας δυναμικό, μαζί με το γελοίο κράτος που έφτιαξε - με ορισμένες λαμπρές εξαιρέσεις -, έχουν αποδειχθεί παντελώς ανίκανα στο να ανταποκριθούν ακόμη και σε στοιχειώδεις υποθέσεις.
Τουλάχιστον, θα έχει πλάκα να δούμε τον Δραγασάκη, τον Σκουρλέτη, τον Λαφαζάνη και την υπόλοιπη παρέα να κοπανάει φόρους επί δικαίων και αδίκων (πρόκειται για τους ίδιους που κάλυψαν πολιτικά όλα τα «δεν πληρώνω» των τελευταίων ετών).
Εύχομαι να μην δούμε ελικόπτερα, και, απλώς, να διανύουμε τον «τοκετό», με την ελπίδα ότι η «γέννα» θα αξίζει τον κόπο...
Η Αργεντινή «έσκασε» τα Χριστούγεννα του 2001, όταν πια αδυνατούσε να εξοφλήσει τα δάνεια που είχε πάρει από τις αγορές (με δυσβάσταχτα επιτόκια, για λόγους που όλοι κατανοούμε) και τους διεθνείς οργανισμούς.
Τη «σκανδάλη» για την έκρηξη πάτησε το ίδιο το ΔΝΤ, αφού αρνήθηκε να εκταμιεύσει την επόμενη δόση (1,3 δισ.$), λόγω της αδυναμίας της κυβέρνησης του Ντε Λα Ρούα να πιάσει τους στόχους του «Μνημονίου». Σημειωτέον ότι είχε προηγηθεί εκλογική αναμέτρηση, στην οποία περί το 20% των ψηφοφόρων ψήφισε «αγανάκτηση» (ρίχνοντας στην κυριολεξία μαύρα ψηφοδέλτια στην κάλπη), καθιστώντας την εκτέλεση του προγράμματος πολιτικά αδύνατη.
Το ΔΝΤ βρισκόταν ήδη στη χώρα, έχοντας επιβάλει ένα σταθεροποιητικό πρόγραμμα - μάλλον light σε σύγκριση με το δικό μας-, το οποίο προκάλεσε ένα σπιράλ ύφεσης, που αποδεκάτισε την οικονομική δραστηριότητα.
Η Αργεντινή δεν άντεξε και, μπροστά στη μαζική φυγή κεφαλαίων, επέβαλε περιορισμούς στις συναλλαγές (το διάσημο corralito), προκαλώντας πρωτοφανή κοινωνική αναστάτωση, που άφησε πίσω της νεκρούς και συντρίμμια.
Ο τότε πρόεδρος της Αργεντινής, Φερνάντο Ντε Λα Ρούα
κηρύσσει τη χώρα σε κατάσταση πολιορκίας
Στη συνέχεια, όμως, η χώρα «κούρεψε» χρέος ύψους 93 δισ.$ και εξόφλησε τις δόσεις του ΔΝΤ.
Η χώρα κήρυξε στάση πληρωμών και σταμάτησε να εξυπηρετεί το χρέος. Με τη σειρά του, το ΔΝΤ τράβηξε την «πρίζα» της χρηματοδότησης κι έφυγε.
Χρειάστηκε να περάσει μία διετία πρωτοφανούς σκληρότητας, που αποδεκάτισε τη μεσαία τάξη - η οποία ουδέποτε συνήλθε- για να εισέλθει εκ νέου η Αργεντινή σε μία σταθεροποιητική κατάσταση.
Εξέλιξη του δημοσίου χρέους της Αργεντινής ως ποσοστό (%) του ΑΕΠ
(Πηγή: indexmundi.com)
Ωστόσο, η Αργεντινή εξακολουθεί να βρίσκεται εκτός αγορών και δεν μπορεί να αντλήσει δάνεια, παρά μόνο από κράτη.
Η χώρα, προκειμένου να επιβιώσει, είναι υποχρεωμένη να παράγει «δίδυμο» πλεόνασμα, τόσο δημοσιονομικό όσο και εμπορικό.
Υιοθετώντας αυστηρά μέτρα προστατευτισμού, με υψηλούς δασμούς και γραφειοκρατικά εμπόδια, η ...«αόρατος χειρ» του κράτους «ρυθμίζει» το εμπορικό ισοζύγιο, επιβαρύνοντας με έμμεσους φόρους οποιοδήποτε εισερχόμενο προϊόν, που μπορεί να παραχθεί και στην Αργεντινή και όχι μόνο.
Ωστόσο, προκειμένου να έχει δημοσιονομικό πλεόνασμα, φορολογεί και τις εξαγωγές της, με αποτέλεσμα να προϊόντα της να φτάνουν ακριβότερα στις αγορές του εξωτερικού. Έγινε, δηλαδή, λιγότερο ανταγωνιστική.
Παράλληλα, η υποτίμηση του νομίσματος, η αξία του οποίου βρίσκεται περίπου στο 1/5 σε σύγκριση με την εποχή της σύνδεσης του πέσο με το δολάριο, ασκεί έντονες πληθωριστικές πιέσεις, που εξαφανίζουν σε επίπεδο αγοραστικής δύναμης, την εντυπωσιακή αύξηση του ΑΕΠ των τελευταίων ετών.
Η εξέλιξη του πληθωρισμού στην Αργεντινή (Πηγή: indexmundi.com)
Όλες οι μετα-κραχ κυβερνήσεις επιδοτούν πολλά πράγματα - μεταξύ των οποίων την ενέργεια και τις συγκοινωνίες -, βάζουν υψηλούς δασμούς σε ανταγωνιστικά προς τα δικά τους προϊόντα, ενώ λόγω της χαμηλής ισοτιμίας του πέσο με το δολάριο και το ευρώ, τα εισαγόμενα αγαθά είναι πανάκριβα (διαβάστε σχετικό σημείωμα της Ελληνικής πρεσβείας εδώ).
Χαρακτηριστικό παράδειγμα του άτυπου «εμπάργκο» - που εφαρμόστηκε, μάλιστα, εν μία νυκτί- είναι το πατατράκ των Ελλήνων ροδακινοπαραγωγών, αλλά και η πρόσφατη προσφυγή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κατά της Αργεντινής στον ΠΟΕ.
Η εγκληματικότητα είναι υψηλή, όπως και το ποσοστό της φτώχειας (30%), ενώ η μεσαία τάξη διαλύθηκε το 2001 και αποτελεί μακρινή ανάμνηση. Οι πολύ πλούσιοι αγόρασαν τη χώρα, πρακτικά, τζάμπα, κάτι που φιλοδοξεί να κάνει και η καθ'ημάς φιλόδοξη συμμορία της Δραχμής.
Στη χώρα λειτουργούν δύο παράλληλες αγορές συναλλάγματος. Μία είναι η επίσημη (1 euro = 5,6 πέσο) και μία η παράνομη, η οποία, μάλιστα, χωρίζεται στην «άτυπη» και στην εγκληματική. Οι Αργεντινοί ακόμη και σήμερα, μία δεκαετία μετά το κραχ, εξακολουθούν να αλλάζουν τα πέσο με δολάρια και να τα αποταμιεύουν στην Ουρουγουάη. Η εμπιστοσύνη έχει πληγεί.
Στιγμιότυπο από την Πανεργατική απεργία της 24ης Φεβρουαρίου 2010
(Πηγή της φωτό εδώ)
Η Αργεντινή εμπειρία μπορεί να μας φανεί ιδιαίτερα χρήσιμη, αφού δείχνει ποιος είναι ο άλλος «δρόμος», που, όποιος τον πάρει, θα γυρίσει με μαθηματική ακρίβεια την χώρα του «παπά» και του «αέρα» (την Ελλαδάρα μας) 60 χρόνια πίσω.
Η Αργεντινή είναι μία χώρα, η οποία είναι 21 φορές μεγαλύτερη από την δική μας, παράγει πλήθος αγαθών και διαθέτει σχετική αυτάρκεια σε είδη πρώτης ανάγκης.
Οποιαδήποτε σύγκριση της Αργεντινής με την Ελλάδα θα ήταν εσφαλμένη. Η Ελλάδα είναι δεμένη χειροπόδαρα στο Ευρώ και την ΕΕ και οποιαδήποτε «έξοδος» θα την υποβίβαζε σε επίπεδο Αλβανίας με συνοπτικές διαδικασίες.
Η Ελλάδα ακόμη και σήμερα, που τελεί υπό πλήρη ρευστότητα και βρίσκεται κοντά στη διάλυση, εξακολουθεί να είναι σε καλύτερη μοίρα από την Αργεντινή του 1999-2001 και να έχει περισσότερες δυνατότητες επιβίωσης. Κυρίως, χρειάζεται πρωτογενή πλεονάσματα, που θα ανοίξουν τον δρόμο τόσο για να χαλαρώσει το Μνημόνιο όσο και για να ξαναβγούμε στις αγορές.
Η θέση της χώρας μας είναι στην Ευρώπη, όμως, σε περίπτωση που έχουμε Αργεντινού τύπου εξελίξεις, θα αναγκαστούμε να βγούμε από την Ευρωπαϊκή Ένωση, προκειμένου να εφαρμόσουμε τις παλιές, καλές δασμολογικές πολιτικές, προκειμένου να μην ψοφήσουμε της πείνας.
Το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών της Ελλάδας (σε εκατ.$)
(Πηγή: indexmundi.com)
Απαιτείται, δηλαδή, ένα στρατηγικό σχέδιο , το οποίο κολλάει στο γνωστό πρόβλημα. Για μία ακόμη φορά θα βρεθούμε προ της κάλπης ενώπιος ενωπίω με τον πυρήνα του ελληνικού δράματος• το θεαματικό έλλειμμα ηγεσίας σε κάθε επίπεδο.
Το άλλοτε ανεπαρκές, άλλοτε διεφθαρμένο και άλλοτε ραγιάδικο πολιτικό σύστημα που έφερε την χώρα στην σημερινή κατάσταση, δίνει έναν αγώνα για να πείσει ότι πρέπει να μπει στο πάνελ των «ευρύτερων ευρωπαϊκών δυνάμεων» της υπευθυνότητας («συνιστώσα» των οποίων θεωρώ και τον ΣΥΡΙΖΑ παρά την διάχυτη ανησυχία περί του αντιθέτου) και να κερδίσει την ψήφο των πολιτών.
Απέναντί τους, τα κομματικά όργανα της Συμμορίας της Δραχμής, μαζί με τα media της δεκάρας που την εκφράζουν, προσπαθούν να στήσουν γιορτή για να αγοράσουν την Ελλάδα κοψοχρονιά, τάζοντας λαγούς με πετραχήλια, κι επιφυλάσσοντας εξελίξεις, που μπορούν να μας φέρουν ενώπιον της εθνικής καταστροφής.
Είμαι βέβαιος ότι όποιος εκλεγεί από τις «ευρύτερες ευρωπαϊκές δυνάμεις» θα σεβαστεί την αγωνία όσων έχουν τουλάχιστον 20 ευρώ στην τράπεζα και δεν θα παίξει κορώνα - γράμματα το μέλλον της χώρας.
Ωστόσο, αμφιβάλλω για την ποιότητα της «αναδιαπραγμάτευσης» που μας τάζουν. Και αυτό διότι οι μεν δικοί μας είναι άσχετοι (το έχουν αποδείξει ποικιλοτρόπως, άλλωστε), οι δε δανειστές είναι και στόκοι και ανάλγητοι, αφού, εάν «λυγίσουν» στην Ελλάδα, θα τους περιμένουν στην πόρτα Ιρλανδοί, Πορτογάλοι, Ισπανοί, Ιταλοί κοκ.
Θεωρώ, πάντως, σίγουρο ότι η επόμενη κυβέρνηση θα συνεχίσει με θρησκευτική ευλάβεια την πατροπαράδοτη φοροκαταιγίδα -και όποιον πάρει ο χάρος-, αφού το πολιτικό μας δυναμικό, μαζί με το γελοίο κράτος που έφτιαξε - με ορισμένες λαμπρές εξαιρέσεις -, έχουν αποδειχθεί παντελώς ανίκανα στο να ανταποκριθούν ακόμη και σε στοιχειώδεις υποθέσεις.
Τουλάχιστον, θα έχει πλάκα να δούμε τον Δραγασάκη, τον Σκουρλέτη, τον Λαφαζάνη και την υπόλοιπη παρέα να κοπανάει φόρους επί δικαίων και αδίκων (πρόκειται για τους ίδιους που κάλυψαν πολιτικά όλα τα «δεν πληρώνω» των τελευταίων ετών).
Εύχομαι να μην δούμε ελικόπτερα, και, απλώς, να διανύουμε τον «τοκετό», με την ελπίδα ότι η «γέννα» θα αξίζει τον κόπο...
Glezonomics
Ψηφιακό κολλάζ
Αγνώστου Θεσσαλονικέως
Αθήναι, 28.V.2012
Σχόλια
Ρίξε μία ματιά εδώ.
http://wp.me/2sF0z
Βρίσκετε μόνο στο γεγονός ότι ξέρει να γράφει ….Με τέτοιον τρόπο
που με το μαλακό και σιγά σιγά να μας τρομάξει περισσότερο ….
Λόγια Σαμαρά σε τόνο και σε φόντο να κινεί το ενδιαφέρον ….
Η Αργεντινή του 70 – 80 που γνώριζα εγώ είχε από τότε τα ίδια προβλήματα ….
Είχα κάνει το λάθος την πρώτη φορά και είχα κρατήσει πέσος για τον γυρισμό ….
Όταν επέστρεψα το εκατομμύριο είχε γίνει κατοστάρικο …. Μέσα σε κάτι μήνες ….
Σίγουρα δεν χωράν συγκρίσεις …. Αν και υπάρχουν ομοιότητες δεν ήμασταν ποτέ στο 50 παρά μόνο το 50 …. Το πρόβλημά μας είναι διαφορετικό, αλλά θέλει ανάλογους χειρισμούς γενναίους και προπαντός χωρίς φόβους, γιατί θα μας πατήσουν κάτω …. Και δεν θα σηκώσουν κεφάλι …. Ούτε τα τρισέγγονά μας ….
Δε είναι το ΔΝΤ μόνο …. Είμαστε εγκλωβισμένοι μέσα σε μια σφηκοφωλιά κερδοσκόπων, που την μόνη οδό παραγωγής χρήματος που μας επιτρέπουν ….
Είναι μέσω παραγωγής χρέους από τις γαμημένες τράπεζές μας και μόνο ….
Αν δεν το καταλάβουμε και δεν το δούμε αυτό …. Απλά ….
Δεν θα υπάρχει μέλλον, για το οποίο θα πρέπει να φοβόμαστε ………..